گردشگري خلاق

گردشگري خلاق:وقتی طبیعت کافی نیست. امروزه بسیاری از محققان و فعالان حوزه گردشگري بـه  توسعۀ شیوه‌هاي خلاق در گردشگري و افزایش گردشگري خلاق به‌عنوان یـک رشـتۀ مجـزا از توسـعۀ گردشگری، می‌پردازند. بر اساس مطالعات آنان گردشگران می‌توانند تجربۀ خلاق خود را بـا طیف وسیعی از تجربیات گردشگري خلاق به حداکثر برسانند. علاوه بر این، شاغلین صنعت گردشگري […]

99999 گردشگري خلاق

گردشگري خلاق:وقتی طبیعت کافی نیست.

امروزه بسیاری از محققان و فعالان حوزه گردشگري بـه  توسعۀ شیوه‌هاي خلاق در گردشگري و افزایش گردشگري خلاق به‌عنوان یـک رشـتۀ مجـزا از توسـعۀ گردشگری، می‌پردازند. بر اساس مطالعات آنان گردشگران می‌توانند تجربۀ خلاق خود را بـا طیف وسیعی از تجربیات گردشگري خلاق به حداکثر برسانند. علاوه بر این، شاغلین صنعت گردشگري نیز نیاز بـه ایـن دارنـد تـا در مورد عناصر کلیدي که می‌توانند سطح خلاقیت درروند تجربه خلاق را افزایش دهنـد، نیـز، بیشـتر بداننـد. گردشگري خـلاق اغلـب بـه عنـوان شـکل یا نوعی از گردشگري فرهنگي دیده می‌شود. همچنین، مهم است که مفهوم گردشگري خـلاق را بهتـر شـناخت تـا ارزیـابی مؤثری از موقعیت نظري و اهمیت عملی آن ارائه نمود.

شناخت بهتر انواع گردشگران خلاق و برداشتشان از تجربـه خـلاق از طریق بررسی ترکیب تجارب به عنوان یـک کـل و نـه فقـط تجـارب فـردي، می‌باشـد. گردشگري خلاق، به گردشگران امکان می‌دهد بـا دست‌کاری در محـیط پیرامون خود و ادراك عمقی، عاطفی و عملی، اتمسفر مقصد را با ادراك همدلانه لمس نماید. لذا، می‌توان تعبیـر گردشـگري پژوهشی را براي گردشگري خلاق به کاربرد. میراث ناملموس شامل سنت‌های شفاهی، هنرهـاي نمایشـی، آیین‌هـا و رویـدادها، دانش و تجربیات مرتبط با طبیعت، جهان و صنایع دستی سنتی است که با مضامین گردشگري خلاق همبستگی بسیاري دارد.
در  عصر حاضر که معناي ارزش چیزي فراتر از ارزش مادي است؛ شـاخص خلاقیـت نیـز بـه منبـع جدیدي از ثروت تبدیل شده اسـت.لـذا، شـناخت پتانسـیل اقتصـادي خلاقیـت ،باعث شکل‌گیری خلاقیتی فرهنگ محور می‌شود که مـی‌تـوان از آن بـه عنوان ابزاري براي توسعه و راه حلی بالقوه براي مقابله با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و محیطی استفاده کرد.
هدف گردشگري خلاق با کسب تجربیات خاطره‌انگیز گردشگر محقق می‌شود. گردشگري خلاق، تأثیر مثبتی بر انسـجام جامعـه محلی دارد و بر تعامل گردشگر و میزبان مؤثر است و در نهایت منجر به قصـد سـفر مجـدد گردشـگر می‌گردد.بر این اساس،  مطرح کردن گردشگري خلاق و تأکید بـر تحقـق ایـن نـوع از گردشـگري خصوصاً در  نواحی محلی و روستایی با هدف افزایش میزان جذابیت آن‌ها از نظر محیط فرهنگی طبیعـی براي گردشـگران قابل تأمل و مهم است.از سوی دیگر توجه به رویکردهای گردشگري خـلاق می‌تواند به عنوان‌ راهنمایی براي سرمایه‌گذاران علاقه‌مند در این حـوزه مطرح گـردد و زمینـه توسـعه گردشـگري را فـراهم نماید.
مفهوم گردشگري خلاق براي اولین بار در سال۱۹۹۳میلادي به وسیلۀ پریس و باتل مطرح شده و توسط تعدادي از محققان و مؤسسات گسترش یافته اسـت . مطالعات در زمینه “خلاقیت و گردشگري”، به تجزیه ، تحلیل و توضیح رابطۀ در حال توسعه بـین گردشـگري و خلاقیـت، مخصوصـاً بـا در نظـر گرفتن پیامدهاي “تغییر خلاق” در گردشگري و بررسـی راه‌هـایی کـه بـه ارتبـاط در مطالعـات گردشـگري و تحقیقـات علـوم اجتماعی پرداخته‌اند،می‌پردازد.
گردشگري خلاق به عنوان یکی از زیر مجموعه های گردشگري فرهنگی و در زمینه فرهنگ و صنایع خلاق وابسته طبقه‌بندي می‌شود که ،این مهم، بـر مبـانی  طبقه‌بندي‌هاي بین‌المللی مربوط به فرهنـگ و صنايع خلاق را در نظر گرفته و میان بخش فرهنگی پایه‌گذاري شده بر اسـاس حـوزه‌هـاي سـنتی هنـر و صنایع فرهنگی تمایز ایجاد کرده است.

61 گردشگري خلاق
خلاقیت جنبه اي از محیط‌های روستایی و حتی خود طبیعت می‌باشد. دلایلی براي این امر وجود دارد کـه چـرا “روسـتا”در رقابت با “شهر” به فضایی خلاق بدل شده است؟ :
_روستا به بهشتی خلاق براي آن‌هایی تبدیل شده است که از شهر کناره گرفته‌اند.
_ روستا مدت‌ها مکانی براي دسته هاي خلاق بوده است؛ (که شاهد توسعه گروه‌های هنرمند روستایی و ایجاد موزه‌ها و مراکز مهارت روستایی جدید هستند).
_طبیعت خود خلاق است.
_ بین عوامل فضایی و رفتاري شهر و روستا، تفاوت زیادي وجود دارد .

نواحی روسـتایی کـه گردشـگران را جـذب می‌کنند نیـز،می‌توانند مکان‌هایی جذاب براي جابه‌جا شدن کارآفرینان  باشند. برخی از محققان مشخص کرده‌اند کـه اکثر نمونه هاي موجود از گردشگري خلاق در نواحی روستایی یافت می‌شوند و نواحی روستایی مکان‌هایی جذاب براي این دست مخاطب به شمار می‌آید . بزرگ‌ترین انگیزه براي توسعه خلاق در منـاطق روستایی عدم وجود تسهیلات رفاهی  و فقدان نسبی فرصت‌های اشتغال می‌باشد. با این وجود، جا بـه جـایی رو بـه رشـد کارآفرینـان خـلاق بـه نواحی روستایی نیز به این معناست که این مناطق اکنون  با توسـعۀ رو بـه رشـد “گردشگري روستایی” مواجه هستند.

آنچه امروزه در اقتصاد  مدرن مطرح می‌شود این است که به نظر می‌رسد که طبیعت کـافی نیسـت .منـابع طبیعـی اصـلی نواحی روستایی یا طبیعت دست نخورده لازم است از طریق پدید آوردن خلاقیتی به عنوان ابزاري در مسیر توسعه مورد استفاده قرار گیرند.یکـی از راه حل‌های مشـکلات رو بـه رشـد گردشگري روستایی، توسعه محصولات روسـتایی، جشنواره هاي هنري، کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی و برپایی و ارتقای کارگاه‌های صنایع دستي محلی و سنتی است.

چنانچه در منطقه روستایی، دو عامل رفتـاري و محیطـی داراي ویژگی‌هایی مناسب باشند، بر تحقق گردشگري خلاق مؤثر خواهند بود. تأثیر عامل محیطی  بـه ایـن مفهوم است که توجه به محیط کالبدي و فرهنگی در کنار محیط بکر طبیعی پیش‌بینی کننده‌هاي خوبی براي تحقق گردشگر خلاق خواهند بود. البته، نقش محیط رفتاري نیز برجسته است. ویژگی‌های رفتاري روستاییان در مشارکت، تعامل و نشاط در جذب و چشم انداز بر حس مطلوبیت درونی گردشگر تأثیرگذار است.

منابع:
– شفیعی، زاهد.، فیروزه، فرخیان و لیلا، میرقدر (۱۳۹۳ .(اصـفهان بـه عنـوان شـهر خـلاق صـنایع دسـتی بـا رویکـرد توسـعه گردشگري،جغرافیا (فصل‌نامۀ علمی- پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیاي ایران)، دوره جدید، سال دوازدهم، شماره ۴۳ ،.۲۷۸ -۲۵۱ :ص
– لطفی زاده دهکردي.، سیمین دخت و بهرام شاهدي. (۱۳۹۳ .(بررسی شاخص‌های شهر خلاق با رویکـرد توسـعه گردشـگري، نخستین سمینار علمی تخصصی جاذبه‌ها و دافعه هاي گردشـگري آذربایجـان شـرقی، تبریـز، خانـه مطبوعـات آذربایجـان
– یوسفی، رشید.، نبی مرادپور.، یوسف تازش و یاور علی نیا. (۱۳۹۴ .(تحلیل نقش و جایگاه شـهر خـلاق در توسعه گردشـگري شهري با رویکرد توسعه پایدار، کنفرانس بین‌المللی علوم، مهندسی و فناوری‌های محیط زیست، تهـران
_Ali, F., Ryu, K., & Hussain, K. (2016). Influence of experiences on memories, satisfaction an  intentions: A study of creative tourism. Journal of Travel & Tourism Marketing, 33(1), 100.
_Dru, J. M. (1996). Disruption: Overturning conventions and shaking up the marketplace (Vol. 1).ir