چرا بوم‌گردی آینده‌ای روشن دارد؟

نویسنده: غلامرضا احدی

امروزه شهرها مکان‌هایی با حداقل سرانه سبز و با دیوارهایی سر به فلک کشیده و کوچه‌های باریک و تاریک محاصره شده است و مردم در تونل‌هایی تاریک روزها و شب‌ها را سپری می‌نمایند؛ برابر نظر جامعه‌شناسان و روان‌شناسان بخش عمده‌ای از مردم دچار افسردگی و انواع بیماری‌های جسمی و روانی شده‌اند که ریشه اغلب این بیماری‌ها متأثر از زندگی شهرنشینی و محیط‌های بی‌روح فاقد شادابی است علی‌الخصوص در جوامع شهری نسل جوان و کودکان که اغلب در محیط‌های آپارتمانی دوران کودکی و نوجوانی را سپری کرده و از بازی‌های کودکی و یا فضاهای تفریحی بهره‌ای نبرده‌اند، بیش‌ازپیش خودنمایی می‌کند. توجه به این موضوعات و هزاران نارسایی و مشکالت ناشی از شهرنشینی و فرهنگ مرتبط با آن دغدغه مهم این روزهای روان‌شناسان و جامعه‌شناسان شده است. آنچه در این مقاله تالش داشته از نظر جامعه‌شناختی و روان‌شناسی بدان پرداخته شود توجه به محیط پیرامون و حضور در طبیعت می‌باشد ازاین‌رو توصیه داشته برای انبساط خاطر و کمک به نسل جوان می‌بایست به نحوی برنامه‌ریزی شود که ایامی از سال را در دامن طبیعت اقامت نمود اگرچه اقامتگاه‌های روستایی و یا کمپ‌های طبیعت‌گردی و بوم‌گردی فاقد امکانات مدرن توأم با بهداشت بوده و نظم خدمات در آنها کم‌رنگ می‌باشد ولی همین اقامت در شرایط غیرمعمول و مشابه با زندگی‌های مرفه شهری عالوه بر ایجاد حس خوب، تجربه و تأثیری مطلوب در شناخت بصری از زندگی روستایی و اقامت با شرایط محدود ً سنتی را ایجاد می‌نماید. اقامتی و بعضا دراین‌خصوص زندگی و حضور پایان هفته‌ها در طبیعت به‌عنوان نیاز فردی این روزها بیش‌ازپیش موردتوجه مردم برای فرار از دیوارها و حصارهای شهرنشینی می‌باشد. اکوتوریسم و طبیعتگردی راهی برای نجات طبیعت برای حفظ بهداشت روانی و اجتماعی آحاد مردم، دولت باید، زمینه و بستر بهره‌مندی از ظرفیت‌های مراکز طبیعی را فراهم کند و باید دراین‌خصوص نقش شورای شهر و روستا، پررنگ و فعال باشد. زیرا اگرچه حضور مردم در مراکز روستایی امکان بهره‌مندی از طبیعت را فراهم کرده و تجربه زندگی در طبیعت و روستا را ایجاد می‌کند ولی اثرات مخرب فرهنگی، اجتماعی و زیست‌محیطی نیز بر اجتماع، روستا و طبیعت خواهد داشت. پس مراکز و نقاطی که می‌خواهند در این زمینه فعالیت داشته باشند، مهم است که در کنار تأمین زیرساخت‌های ضروری، برای حفظ طبیعت و مسائل فرهنگی به‌عنوان یک اصل و اهداف توسعه‌ای منطقه‌ای نسبت به مباحث ذیل اهتمام ویژه‌ای را به کار گیرند: ۱٫ایجاد زیرساخت‌های بهداشتی عمومی ۲٫ایجاد مکان‌های مشخص جهت اسکان کوتاه و بلندمدت ۳٫ترغیب افراد توانمند محلی برای طی دوره‌های آموزش تور لیدری ۵ ۴٫طراحی وب‌سایت‌ها و بالگ‌ها و بروشورهای معرفی منطقه، سوغات محلی، صنایع‌دستی و سایر امکانات تفریحی و تاریخی منطقه ۵٫آموزش مستمرکادر شوراهایروستاییبه‌منظورنگاههوشمندانه به مقوله طبیعت‌گردی و بوم‌گردی به‌عنوان یک راهکار اقتصادی برای توسعه منطقه‌ای و ایجاد ارزش افزوده ضمن باالبردن و ارائه استانداردهای توسعه‌ای به‌عنوان شاخص‌های تبدیل‌شدن به قطب‌های گردشگری و رفاهی تدوین شده سازمان‌های مسئول همانند سازمان‌های میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، محیط‌زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، بهداشت و نیروی انتظامی ً تدوین یک استاندارد کلی با امکان بومی‌سازی کلیه خدمات یقینا باتوجه‌به جغرافیای هر منطقه از سوی این سازمان‌ها و شوراهای هر روستا می‌تواند گامی مؤثر دراین‌خصوص باشد. ضمن آنکه بخش خصوصی فعال در حوزه‌ی طراحی سایت نیز اگر به‌جای اخذ وجوه و ارائه خدمات سلیقه‌ای با تشکیل تیم قدرتمند تولید محتوا و سایت در راستای اهداف و استانداردهای فنی و تخصصی در تعامل با شوراها باشند ضمن بهره‌مندی از منافع تبلیغاتی و ایجاد پرتالی جامع بستری اختصاصی برای خدمات منطقه‌ای هر روستا نیز می‌توانند فراهم کنند.